Spis treści
Od lat program „Czyste Powietrze” wspiera właścicieli domów jednorodzinnych w wymianie starych pieców i poprawie efektywności energetycznej budynków. W 2025 roku zasady zostaną zmienione, a nowe wnioski będzie można składać od 31 marca. Największe zmiany dotyczą zakresu dofinansowania oraz warunków, jakie muszą spełnić beneficjenci. Z programu wycofano dopłaty do kotłów gazowych, a wsparcie skoncentrowano na odnawialnych źródłach energii. Ponadto zwiększono kontrolę nad realizacją inwestycji, aby wyeliminować nadużycia. Jakich dotacji z „Czystego Powietrza” oczekiwać w 2025 roku? Ile wynosi maksymalne dofinansowanie i kto może się o nie ubiegać? Sprawdź szczegóły i dowiedz się, jak skorzystać z programu!
Nowe zasady programu od 31 marca 2025 roku
Od 31 marca 2025 roku zacznie obowiązywać zmieniona wersja programu „Czyste Powietrze”. Nowe przepisy wprowadzają uproszczenia, cofają niektóre dotychczasowe formy pomocy i zwiększają kontrolę nad wydatkowaniem środków. Zmiany mają uskutecznić dofinansowania i lepiej dostosować je do aktualnych zapotrzebowań.
Koniec dotacji na kotły gazowe
Najważniejszą modyfikacją jest wyłączenie kotłów gazowych z listy urządzeń objętych wsparciem. Od 2025 roku nie będzie już można ubiegać się o dopłaty na ten rodzaj ogrzewania. Zamiast tego program skupi się na pompie ciepła, kotłach na biomasę i instalacjach fotowoltaicznych, promując technologie wykorzystujące odnawialne źródła energii.
Wymóg minimum 3 lat własności budynku
Wprowadzono również zasadę mówiącą, że wnioskodawca musi być właścicielem nieruchomości przez co najmniej trzy lata, zanim poprosi o wsparcie. To rozwiązanie ma przeciwdziałać posługiwaniem się dotacjami w celach spekulacyjnych. Z tego warunku zwolnione będą osoby, które nabyły dom w spadku – w ich przypadku możliwe będzie uzyskanie dofinansowania niezależnie od okresu własności.
Nowy sposób oceny energetycznej
Zrezygnowano z obowiązkowego audytu energetycznego, ponieważ był kosztowny i wydłużał procedurę. Od teraz wystarczy ocena energetyczna, ale tylko jeżeli zostanie wykonana przez uprawnionego specjalistę. Dzięki temu proces aplikacyjny będzie prostszy, a beneficjenci szybciej uzyskają decyzję.
Więcej kontroli, mniej nadużyć
Aby zapobiec nieprawidłowościom, zwiększono liczbę inspekcji przeprowadzanych zarówno u profitentów, jak i firm realizujących prace. Celem tych działań jest zapewnienie, że fundusze zostaną wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem, a jakość wykonanych inwestycji będzie zgodna z wymaganiami.
Najbliższe zmiany sprawią, że wsparcie trafi do osób, które rzeczywiście go potrzebują. Uproszczone procedury, nowy sposób oceny nieruchomości i większy nacisk na ekologiczne źródła ogrzewania to krok w stronę efektywnej i dobrze zarządzanej polityki dofinansowań.
Poziomy dofinansowania i progi dochodowe
Po zaktualizowaniu programu „Czyste Powietrze” wysokość dotacji jest uzależniona od sytuacji finansowej wnioskodawcy. Ustalono trzy poziomy wsparcia wg kryteriów zarobkowych. Dotyczą one osób osiągających przeciętne dochody i te trudniej usytuowane. Im mniej środków, tym większa maksymalna kwota dofinansowania oraz szerszy zakres realizowanych prac. Do każdego z poniższych progów dolicza się jeszcze 1 200 zł przeznaczone na opłacenie obowiązkowego audytu.
Podstawowy poziom dofinansowania
Na ten wariant mogą liczyć osoby, których roczny dochód nie przekracza 135 000 zł. To najniższy poziom wsparcia, ale nadal pozwala na znaczącą poprawę efektywności energetycznej budynku.
- Maksymalna kwota dofinansowania: 66 000 zł
- Możliwość otrzymania dotacji na ocieplenie domu, wymianę źródła ciepła, instalację fotowoltaiki oraz modernizację systemu wentylacyjnego
Podwyższony poziom dofinansowania
Drugi próg skierowany jest do gospodarstw domowych, w których zysk na osobę jest mniejszy niż 1 894 zł netto. W przypadku jednoosobowych ten limit wynosi 2 651 zł. Dla przedsiębiorców obowiązuje kolejne kryterium – średni miesięczny dochód nie może przekraczać 40-krotności minimalnego wynagrodzenia.
- Maksymalna kwota dofinansowania: 99 000 zł
- Większy zakres pokrywanych kosztów, w tym dodatkowe środki na zaawansowaną termomodernizację
Najwyższy poziom dofinansowania
Najwyższe wsparcie przeznaczone jest dla osób o najniższych dochodach, które mogą mieć trudności z samodzielnym sfinansowaniem inwestycji. Ten wariant pozwala znacznie zmniejszyć wydatki na poprawę efektywności energetycznej budynku.
- Maksymalna kwota dofinansowania: 135 000 zł
- Możliwość uzyskania dotacji na kompleksową modernizację domu, obejmującą docieplenie przegród budowlanych, wymianę okien i drzwi, montaż nowoczesnych urządzeń grzewczych oraz systemów wykorzystujących odnawialne źródła energii
Działania objęte dofinansowaniem
Na co idzie dofinansowanie z programu „Czyste Powietrze”? Najważniejszym elementem wsparcia jest zastąpienie starych źródeł ciepła ekologicznymi rozwiązaniami. Przyznane pieniądze przeznacza się na pompy ciepła i kotły na biomasę, pod warunkiem że spełniają określone normy efektywności i emisji spalin.
Oprócz zakupu kolejnego systemu grzewczego program przewiduje również środki na modernizację istniejącej instalacji, w tym wymianę grzejników, montaż termostatów oraz poprawę dystrybucji ciepła. W niektórych przypadkach zakłada się nowe wewnętrzne przewody kominowe, jeśli ich stan techniczny zakłóca prawidłowe działanie innego urządzenia.
Ważnym aspektem programu jest również termomodernizacja budynku, czyli usprawnienie izolacyjności cieplnej. Fundusz idzie na docieplenie ścian, dachów i stropów, a także wymianę okien i drzwi na bardziej energooszczędne modele. Koszty tych prac są pokrywane w różnym stopniu w zależności od poziomu dofinansowania, który przysługuje danemu beneficjentowi.
Odnawialne źródła energii też się kwalifikują do działań objętych wsparciem. Wlicza się w to instalację fotowoltaiczną, ale tylko, gdy w budynku naprawiono wcześniej problem nieefektywnego ogrzewania lub przeprowadzono odpowiednie prace termomodernizacyjne.
Ostatnim elementem, na który można uzyskać środki, jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła – inaczej rekuperacja. Program pokrywa wydatki na zakup i montaż, co skutkuje ocieplaniem i ochładzaniem gospodarstwa domowego przy jednoczesnym zmniejszonym zużyciu energii.
Dotacje z „Czystego Powietrza” umożliwiają nie tylko wymianę przestarzałych urządzeń grzewczych, ale także kompleksową modernizację budynków, dzięki czemu można znacząco obniżyć koszty ogrzewania.
Wyłączenia i ograniczenia
Wsparciu finansowemu podlegają wyłącznie właściciele domów jednorodzinnych. To oznacza, że program nie jest kierowany do nieruchomości znajdujących się w budowie – dopłata przysługuje tylko na istniejące, użytkowane obiekty. Poza tym, aby móc ubiegać się o środki, muszą zostać spełnione określone kryteria techniczne, a ponadto stan gospodarstwa domowego nie może utrudniać realizacji prac modernizacyjnych. Wprowadzono również nowe ograniczenie – budynki z dachem zawierającym azbest nie są w ogóle brane pod uwagę. Ich posiadacze przed aplikowaniem o dotację są zobowiązani do usunięcia toksycznego materiału i wymiany dachówek na własną rękę. Zatem program daje środki jedynie na te inwestycje, które mają rzeczywisty wpływ na poprawę efektywności energetycznej i jakość powietrza.
Jak aplikować o dofinansowanie?
Pierwszym krokiem do zgłoszenia się jest przygotowanie niezbędnych dokumentów. W przypadku wymiany systemu grzewczego lub przeprowadzania prac termomodernizacyjnych konieczne będzie przedstawienie oceny energetycznej budynku, która określi zakres działań, jakie należy podjąć. Potrzebna jest też księga wieczysta lub inny akt własności potwierdzający przynależność domu. Do przypisania wnioskodawcy do poszczególnych progów wymagane jest zaświadczenie o dochodach wydane nie wcześniej niż 3 miesiące przed wysłaną aplikacją.
Następnie należy złożyć wniosek. Można to zrobić zarówno online, na internetowej stronie rządowej, logując się przy pomocy profilu zaufanego, jak i osobiście w lokalnym Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Warto pamiętać, że prośby będą przyjmowane dopiero od 31 marca 2025 roku, kiedy program zostanie wznowiony. Po oddaniu formularza następuje weryfikacja, po czym zapada decyzja o przyznaniu dofinansowania. Rozpoczęcie prac modernizacyjnych będzie możliwe po zaakceptowaniu wniosku.
Zgłoszenie się do programu „Czyste Powietrze” to doskonała okazja dla właścicieli domów jednorodzinnych, planujących poprawić efektywność energetyczną swoich nieruchomości. Dzięki dotacjom można otrzymać refundację za uprzednie działania, wymienić przestarzałe systemy grzewcze, przeprowadzić termomodernizację budynku i zainwestować w odnawialne źródła energii np. w fotowoltaikę. Nowe zasady upraszczają aplikowanie o środki, jednocześnie wprowadzając poważne ograniczenia, które mają na celu skierowanie pomocy tam, gdzie jest najbardziej potrzebna. Jeśli spełniasz warunki, program daje szansę na znaczne oszczędności i poprawę jakości powietrza.